Nominacja do Nagrody PSC w kategorii „Pełnometrażowy Film Fabularny” za zdjęcia do filmu „Kobieta z…”
Michał Englert
Aniela to transpłciowa bohaterka najnowszego filmu Małgorzaty Szumowskiej ze zdjęciami Michała Englerta, zatytułowanego „Kobieta z…”. Operatora nominowano do tegorocznej nagrody PSC dla Najlepszych Polskich Autorek i Autorów Zdjęć Filmowych i jest to kolejna nominacja dla tego twórcy; po „Body/ciało” z 2016 r., „Marie Curie” z 2018 r. i „The other Lamb” z 2021 r. Michał Englert jest również laureatem Nagrody PSC z 2019 r. za ósmy odcinek serii „Ślepnąc od świateł”.
Ukończył Wydział Operatorski PWSFTviT w Łodzi w 2000 r. To wtedy mówił o swoich operatorskich początkach: „Inspiracje są wszędzie. (…) Wszystko jest kwestią otwartej głowy”. Szczególnie cenił sobie zajęcia z profesorem Witoldem Sobocińskim, którego wspominał tymi słowy: „Zawsze imponował mi tym, że ocalił w sobie dziecięcą ciekawość świata. Myślę, że to kluczowa cecha każdego artysty”.
Jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej (EFA) oraz Stowarzyszenia Autorek i Autorów Zdjęć Filmowych (PSC). Większość swoich projektów filmowych zrealizował z reżyserką Małgorzatą Szumowską. Za jeden z pierwszych wspólnych filmów „33 sceny z życia” (2008) otrzymał Nagrodę za zdjęcia na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Kulisy projektu „Kobieta z…”, za który uzyskał tegoroczną nominację do nagrody PSC, sięgają dwudziestu lat wstecz. Operator stanął przed wyzwaniem sportretowania bohaterki i otaczającej ją rzeczywistości na przestrzeni czterech dekad. O pomyśle na film Englert mówił: „…z pewnością te ponad 20 lat temu takie praktyki dopiero się w Polsce rozwijały. Byłem wówczas początkującym operatorem, pracującym dorywczo przy różnych projektach dokumentalnych. Zostałem zapytany, czy jestem odporny na filmowanie przebiegu procedur medycznych. Nikt mnie nie uprzedził, że o wiele większe
wrażenie zrobi na mnie spotkanie z osobą, dla której cały proces był zwieńczeniem bardzo długiej drogi tranzycji i wieloletniej terapii hormonalnej. Wszystko to, co działo się wokół, było przejmujące i uświadamiające”. Z tamtych doświadczeń narodził się pomysł opowiedzenia o Anieli. „Mieliśmy jednak w przygotowaniu inne projekty i tak „Kobieta z…” czekała na swój moment” – wspominał.
Jego wcześniejszy projekt „Infinite Storm” z 2022 r. (również zrealizowany wspólnie z Małgośką Szumowską), zwrócił uwagę m.in. niełatwymi zdjęciami górskimi i udziałem cenionej aktorki Naomi Watts. O tej realizacji Englert mówił: „Dla mnie to historia, treść jest najważniejsza i to ona staje się zaczynem dla tego, jak to potem formalnie wszystko opowiedzieć” (…) „Brak egzaltacji i prostota, szczerość bohaterki, której historia posłużyła za kanwę filmu, przełożyło się na nasze myślenie o tym, jak to najbardziej bezpretensjonalnie opowiedzieć, bez metafizycznego szybowania, bo to wszystko gdzieś jest, ale jest gdzieś w naturze i bardzo blisko. I niekoniecznie musimy tworzyć wokół tego aurę niesamowitości” – wspominał pracę przy filmie [rozmowa dla „Onetu” z 2023 r.].
Michał Englert jest również autorem zdjęć do filmów: „Śniegu już nigdy nie będzie” (2021), „Teściowie” (2021), „Twarz” (2017), „Body/ciało” (2015), „W imię” (2013), „Nieulotne” (2012) i innych.
O jego operatorskich dokonaniach świadczą nagrody, m.in. na Sundance Film Festival (nagroda za zdjęcia w Konkursie Kina Światowego za „Nieulotne”, 2013), na FPFF w Gdyni (Złote Lwy za film „Body/ciało” w 2015 r.) i na krakowskiej OFF Camerze (również „Body/ciało”), Srebrny Niedźwiedź w Berlinie w 2018 r. za „Twarz”, Orzeł Polska Nagroda Filmowa w kategorii Najlepsze zdjęcia do filmu „Śniegu już nigdy nie będzie” w 2021 r. itp.
Jolanta Tokarczyk
W tekście wykorzystano fragmenty wywiadu z Michałem Englertem i Małgorzatą Szumowską, opublikowanego na portalu: https://goingapp.pl/more/kobieta-z-film- szumowska-englert-wywiad/
oraz na stronie Onetu https://www.youtube.com/watch?v=G89XbZ5PMnY&ab_channel=OnetStyl%C5%BBycia
